Cặp bài trùng – Trần Quốc Thắng và Lucia Thảo Hương – đã đưa đặc sản phở bò quê nhà làm nên thương hiệu Việt nổi tiếng ở Slovakia.

Phở bò Việt Nam chinh phục thực khách Slovakia. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Lập nghiệp nơi xứ người gần 30 năm, anh Trần Quốc Thắng (50 tuổi) vẫn muốn giữ hương vị thân quen của quê hương hiện hữu trong nếp sống hiện tại của mình. Còn cô em họ của anh, Lucia Thảo Hương Simekova (tên tiếng Việt là Vũ Thảo Hương, 32 tuổi), dù sinh ra và lớn lên ở Slovakia, luôn nhớ về cội nguồn.

Chị Lucia Thảo Hương đã ngỏ lời cùng anh Quốc Thắng để mang những bát phở của quê hương tới châu Âu, giới thiệu với bạn bè quốc tế. Chị đảm nhận vai trò truyền thông và chiến lược còn anh Thắng quản lý nhân sự và giám sát chất lượng món ăn tại chuỗi nhà hàng PHOCKAREN (Ngôi nhà của Phở) ra mắt năm 2017. Chỉ sau hai năm, hệ thống đã đạt doanh thu 3,4 triệu USD, đến nay có 20 nhà hàng khắp Slovakia.

Nhờ màn kết hợp ăn ý này, năm 2020, chị Lucia Thảo Hương đã trở thành người Việt đầu tiên được Forbes Slovakia vinh danh trong danh sách 30 Under 30 vào năm 2020.

Những nỗ lực của cặp “bài trùng” anh em họ này cũng nhận được sự đánh giá cao của chính quyền nước sở tại. Anh Thắng và chị Lucia Thảo Hương đã có một cuộc trò chuyện thân mật với Báo Lao Động để chia sẻ về hành trình lập nghiệp nơi đất khách.

Chị Lucia Thảo Hương Simekova và anh Trần Quốc Thắng, hiện điều hành chuỗi 20 nhà hàng phở tại Slovakia. Ảnh: Nhân vật cung cấp

“Khắc cốt ghi tâm” nét Việt

Vì sao anh chị quyết định mang phở tới Slovakia?

– Anh Quốc Thắng: Tôi sang châu Âu làm việc từ những năm 1996, không ngại làm nhiều công việc và cuối cùng bén duyên với nấu ăn. Tôi từng làm bếp ở nhiều nơi như Đức, Áo, Thuỵ Sĩ… và cuối cùng nhận lời của Hương, thu xếp tất cả để chuyển về Slovakia với mong muốn lan tỏa văn hóa Việt. Năm 2016, những nhà hàng Việt mở ra gần như đều đề bảng hiệu giới thiệu món ăn của Trung Quốc, Nhật Bản hay Hàn Quốc…

Chị Lucia Thảo Hương: Việt Nam luôn là “mảnh ghép” hoàn thiện con người tôi. Bữa cơm mỗi ngày của tôi đều có món Việt. Ẩm thực Việt đối với tôi không chỉ là đồ ăn, mà còn là một kỷ niệm, một cảm xúc và một sợi dây kết nối với quê hương.

Việc kinh doanh ẩm thực Việt không chỉ đơn thuần theo xu hướng hay chiếm lĩnh thị trường bởi tôi muốn tạo ra điều gì đó có ý nghĩa để chia sẻ văn hóa của mình, không chỉ với người dân Slovakia mà còn với cộng đồng người Việt đang sinh sống tại đây. Hơn hết, tôi muốn chứng minh bản sắc Việt Nam có chỗ đứng trong xã hội châu Âu.

Lợi thế của anh chị là gì khi quyết định cùng bắt tay vào dự án này?

– Anh Quốc Thắng: Tôi sinh ra trong một gia đình có mẹ rất đảm đang và bố nấu ăn rất ngon, sau đó các anh trai đã nối nghiệp bố mở quán ăn. Dường như tình yêu phở và tay nghề nấu ăn của tôi cũng xuất phát từ đó. Ban đầu, tôi định mang cả sushi của nước bạn vào thực đơn của nhà mình nhưng Hương nói chỉ muốn bán những món ăn thuần Việt.

Dù sinh ra ở châu Âu, lúc nào Hương cũng hướng về Việt Nam. Hơn nữa, đây là một cô gái trẻ có tài về mảng truyền thông và ngoại giao. Việc kinh doanh của anh em chúng tôi phát triển khá “hợp thời”.

Chị Lucia Thảo Hương: Lợi thế lớn nhất là tôi không làm một mình khi được anh Thắng – linh hồn của căn bếp – đồng hành với kiến thức sâu rộng về ẩm thực Việt, tinh thần kỷ luật và sự tận tâm đáng nể.

Không gian như Việt Nam thu nhỏ giữa nhà hàng. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Đồng tâm hiệp lực với khát khao quảng bá ẩm thực Việt

Ngay cả khi có tư duy kinh doanh sắc bén, anh chị chắc hẳn phải đối mặt với những thử thách “không tên” khó lường trước?

– Chị Lucia Thảo Hương: Dù sinh ra trong một gia đình làm kinh doanh, tôi không hề có kinh nghiệm trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống. Hệ thống hành chính tại Slovakia yêu cầu nhiều thủ tục, giấy tờ và việc tìm nhân sự giỏi, có tâm trong ngành F&B không hề dễ. Có lúc tôi thấy áp lực, mệt mỏi, mất ngủ vì phải xử lý đủ loại công việc: Tài chính, pháp lý, hậu cần và vẫn phải là một người mẹ, người phụ nữ trong gia đình.

Anh Quốc Thắng: Thời điểm dịch COVID-19 bùng nổ, nguyên liệu tăng giá gấp gần 2 – 3 lần nhưng lại khan hiếm. Thời điểm nhận lệnh phong tỏa, chúng tôi bị buộc phải đóng cửa và gần 100 nhân công khi ấy của nhà hàng cũng “mất việc”. Vì không đành lòng nhìn dòng tiền chảy một cách lãng phí nên chúng tôi đã nghĩ tới việc mua ô tô để đi giao hàng tận nơi cho khách hàng. Khó khăn không khi nào hết cả, điều quan trọng là chúng tôi đồng lòng tháo gỡ.

Chị Lucia Thảo Hương: Một giai đoạn khó khăn nữa là sau khi xung đột Nga – Ukraine nổ ra, kéo theo giá năng lượng, nguyên liệu, và lạm phát tăng mạnh. Chúng tôi buộc phải xem lại toàn bộ cấu trúc tài chính, thương lượng lại hợp đồng và tính toán từng chi phí để duy trì hoạt động.

Ngoài những áp lực “hậu trường” đó, nỗi lo lớn nhất của người khởi nghiệp là không có khách dường như lại không đúng với câu chuyện của anh chị?

– Chị Lucia Thảo Hương: Trước khi mở nhà hàng, chúng tôi đã thử nghiệm tại một lễ hội âm nhạc địa phương, với một gian hàng rất nhỏ, thực đơn không nhiều món và đội ngũ chỉ 6 người. Tuy nhiên, kết quả khiến chúng tôi vô cùng bất ngờ: Khách xếp hàng dài, nhiều người chờ hơn một tiếng, và đã bán sạch hoàn toàn. Từ ngày hôm ấy, chúng tôi biết rằng mình sẽ làm được.

Anh Quốc Thắng: Anh em chúng tôi bắt tay vào làm với ước tính quán phở này sẽ bán được khoảng 100 suất ăn/ngày, lãi 3.000 – 5.000 euro/tháng. Với kế hoạch như vậy, bếp ăn của chúng tôi khá nhỏ. Ấy vậy, sau 6 tháng mở nhà hàng, bất ngờ được người dân địa phương đón nhận, chúng tôi buộc phải đóng cửa một tháng để… mở rộng bếp ăn.

Đồng thời, chúng tôi cũng ngồi lại với nhau để bàn những phương án phát triển dài hạn. Hiện tại, vì muốn phát triển mô hình nhà hàng chuyên nghiệp và nâng tầm món Việt nên chúng tôi đã tuyển dụng quản lý người nước ngoài.

Vậy thực khách đã đón nhận những bát phở đầu tiên của anh chị như thế nào?

– Chị Lucia Thảo Hương: Khách hàng Slovakia khen ẩm thực Việt tươi ngon, nhẹ bụng, nguyên liệu sạch, nhiều rau xanh và rất phù hợp với xu hướng ăn uống lành mạnh hiện nay tại châu Âu. Món được yêu thích nhất chắc chắn là phở bò vì sở hữu nước dùng đậm đà, thơm mùi thảo mộc. Nhiều người còn nói họ “nghiện” nước phở, vì hương vị đặc biệt không thể tìm thấy ở nơi khác. Thực khách cũng yêu thích bún chả, gỏi cuốn và bún bò Huế.

Anh Quốc Thắng: Ngoại trừ thịt bò và rau thơm phải nhập tươi sống từ các nước châu Âu lân cận, các nguyên liệu như bánh phở hay những gia vị không thể thiếu là quế, hồi, thảo quả đều được vận chuyển từ Việt Nam sang. Tôi muốn giữ trọn vẹn hương vị bát phở bò Nam Định ở Slovakia.

Trước đây, ở thực đơn cũ, các vị khách Tây cũng rất thích món phở xào của chúng tôi. Bánh phở được xào lên, thêm nửa quả cà chua, cho rau cần, rau ngổ, mùi tàu vào đảo đều và múc ra bát tưới thêm nước phở. Tuy nhiên, vì để phục vụ thực khách tốt nhất trong thời gian có hạn nên chúng tôi hiện chỉ bán phở bò trụng chín ở 4 nhà hàng chính và 5 nhà hàng nhượng quyền.

Anh chị có kế hoạch gì trong việc quảng bá ẩm thực Việt tại châu Âu sắp tới?

– Chị Lucia Thảo Hương: Tôi tin rằng ẩm thực Việt còn rất nhiều tiềm năng chưa được khai phá tại châu Âu, và tôi muốn góp phần đưa nó đến gần hơn với mọi người. Tuy nhiên, trọng tâm hiện tại của chúng tôi là tái đầu tư nội bộ: Xây dựng đội ngũ vững chắc, chuẩn hóa hệ thống, đầu tư vào công nghệ, hạ tầng số.

Với tôi, sự phát triển không chỉ là mở rộng quy mô mà là làm mọi thứ một cách chỉn chu, có mục đích và luôn trung thành với giá trị cốt lõi.

Ngoài phạm vi nhà hàng, chúng tôi thường xuyên tham gia các hội chợ, lễ hội âm nhạc để tiếp cận được nhiều nhóm khách mới. Một trong những dấu ấn lớn nhất là Ngày Việt Nam tại Slovakia vào năm 2024 đã thu hút hơn 10.000 người tham dự – một minh chứng rõ ràng rằng, người dân Slovakia đã và đang dành tình cảm cho văn hóa Việt.

Anh Quốc Thắng: Ngoài ngôi nhà chung của anh em chúng tôi, cá nhân tôi cũng là một trong những thành viên tích cực của nhóm We Love Phở (Chúng tôi yêu Phở). Chúng tôi đơn giản là những người con Việt Nam sống tại châu Âu ôm khát khao đưa món ăn “quốc hồn quốc túy” của quê hương ra “biển lớn”.

Hy vọng với những nỗ lực không chỉ của tôi, của Hương hay những đồng bào khác đang xa xứ, món phở của Việt Nam sẽ luôn để lại những dấu ấn khó quên trong lòng bạn bè quốc tế.

Cảm ơn anh chị về cuộc trò chuyện!

Phở bò luôn là niềm tự hào của những người con gốc Nam Định (cũ), nay là tỉnh Ninh Bình. Tri thức dân gian Phở Nam Định đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào tháng 8.2024. Những bát phở thơm lành ấy với nước dùng ngọt thanh, sợi phở dai mềm, phía trên đầy ắp những lát thịt bò tươi chinh phục khách thập phương.

nguồn ; //laodong.vn/lao-dong-cuoi-tuan/vi-viet-vuon-xa-dua-pho-bo-nam-dinh-den-chau-au-xay-de-che-nha-hang-viet-trieu-do-1565761.ldo