Nét đẹp khuyến học tại các xứ đạo ở Nam Định
Nam Định là một trong những địa phương có rất nhiều ngôi thánh đường tráng lệ, nhưng bên cạnh đó là một nét đẹp không kém – nét đẹp khuyến học.
Xác định giáo hội song hành cùng sự phát triển của xã hội, trong những năm qua phong trào khuyến học, khuyến tài ở các xứ đạo địa phận Bùi Chu (Nam Định) có những bước phát triển mạnh, đi vào thực chất và chiều sâu. Có được kết quả đó, nhờ sự khuyến khích và tham gia tích cực của các linh mục cũng như ban hành giáo các giáo xứ, giáo họ.
Sự vào cuộc mạnh mẽ
Cho đến nay các xứ đạo, họ đạo tại địa phận Bùi Chu đều có các hội khuyến học – khuyến tài, dưới sự điều hành của linh mục và hội đồng mục vụ các giáo xứ. Bởi vậy, từ quy mô cho đến các hoạt động khuyến học, khen thưởng đều rất tích cực, tạo động lực đối với nhiều gia đình và học sinh các cấp.
Nhiều năm nay, Hội khuyến học Stêphanô Trần Ngọc Hoàng thuộc giáo xứ Thánh Mẫu, xã Thọ Nghiệp (Xuân Trường) có nhiều hoạt động nhằm lan toả tinh thần hiếu học và không ngừng học tập. Hội lấy tên của Đức Viện phụ Trần Ngọc Hoàng – một người con quê hương thực hiện vai trò Viện trưởng tại Đan viện Châu Sơn (Đơn Dương – Lâm Đồng), để làm gương sáng cho con cháu học tập theo.
Hàng năm, hội đều trích một khoản tiền lớn để trao phần thưởng cho các học sinh giỏi, học sinh tiên tiến của giáo xứ. Đồng thời, có phương án giúp đỡ các gia đình học sinh có hoàn cảnh khó khăn, chia sẻ những khó nhọc theo tinh thần Phúc Âm.
Mỗi năm, có hàng trăm học sinh được nhận phần thưởng, được vinh danh tại nhà thờ giáo xứ. Linh mục chánh xứ cũng như hội đồng mục vụ là những người đứng ra khuyến khích, nuôi dưỡng và động viên tinh thần vươn lên không ngừng học tập. Điều đó không chỉ động viên các em học sinh, mà còn nâng cao nhận thức của các bậc phụ huynh trong việc chăm lo cho con cái – vì con chữ, vì tương lai.
Tại huyện Xuân Trường, nhiều giáo xứ như: Quần Cống, Thánh Thể, Phú Nhai, Phú An, Hạc Châu… có hội khuyến học ở tầm mức quy mô lớn với tiềm lực mạnh. Nhiều nhà hảo tâm và doanh nghiệp địa phương cùng góp công góp của xây dựng hội lớn mạnh, thu hút nhiều người tham gia. Nhiều hội không chỉ khuyến khích, trao phần thưởng vinh danh mà còn có nguồn kinh phí thực hiện trao học bổng cho nhiều học sinh có thành tích học tập tốt.
Đồng thời, các hội khuyến học giáo xứ cũng như hội đồng mục vụ cũng kết hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, với các trường học trên địa bàn thực hiện các nghĩa cử cao đẹp, gắn kết cộng đồng và sự đoàn kết lương – giáo, giúp đỡ nhau không chỉ trong việc học hành mà còn ở các phong trào xây dựng trường học, thư viện, sân chơi cũng như các cuộc thi chọn học sinh giỏi.
Tạo động lực cho học sinh
Một trong những hội khuyến học tiêu biểu ở Nam Định phải kể đến hội khuyến học Đền thánh giáo xứ Trung Lao xã Trung Đông (Trực Ninh). Hàng năm, hội tổ chức nhiều hoạt động giúp đỡ học sinh nghèo, học sinh mồ côi, học sinh thuộc đối tượng chính sách, cấp học bổng cho học sinh và sinh viên nghèo vượt khó học giỏi.
Đồng thời, tổ chức lễ phát thưởng cho học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh, cấp quốc gia và thưởng cho tân sinh viên đỗ vào các trường đại học, cao đẳng. Hội còn phối hợp với các nhà trường đóng trên địa bàn xã cấp học bổng cho học sinh nghèo vượt khó học giỏi và thưởng cho các thầy, cô giáo dạy giỏi theo quyết định của hội đồng sư phạm các nhà trường.
Lễ phát thưởng đầu tiên của hội vào năm 2006 được trao cho 26 học sinh giỏi đạt giải cấp huyện, tỉnh và 12 tân sinh viên hệ đại học và 25 tân sinh viên hệ cao đẳng, 28 học sinh nghèo mồ côi, cấp 10 suất học bổng và cấp thưởng cho 10 thầy, cô giáo dạy giỏi. Từ đó đến nay, với sự khuyến khích, hỗ trợ của hội khuyến học, con em trong giáo xứ đã ngày càng vươn lên trong học tập và rèn luyện.
Với số dư quỹ luôn đạt mức khoảng 150 triệu đồng, hội đã trích số tiền khoảng 20 triệu đồng/năm để trao học bổng cho khoảng 30 em học sinh vượt khó học khá, giỏi và trên 50 học sinh giỏi cấp huyện, tỉnh và học sinh đỗ vào các trường đại học. Đồng thời phối hợp với các nhà trường trao 20 phần quà cho giáo viên đang giảng dạy tại các trường trên địa bàn giáo xứ Trung Lao.
Còn tại Hải Hậu phong trào “Xây dựng xứ họ đạo tiên tiến, gia đình Công giáo gương mẫu” phát triển đi vào chiều sâu tới từng gia đình. Cùng với phong trào làm kinh tế, gương mẫu thực hiện các chủ trương pháp luật của nhà nước, việc khuyến học cũng là một trong những trọng tâm trong việc phát triển của từng giáo xứ, giáo họ và giáo tích.
Bởi vậy chỉ tính riêng tại giáo xứ Giáp Nam (xã Hải Phương), trung bình mỗi năm giáo xứ có khoảng 5 học sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện, 3 học sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh và có hơn 20 em thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng. Từ khi thành lập ban khuyến học (năm 1999), giáo xứ Giáp Nam có hơn 100 sinh viên đã tốt nghiệp đại học và có công ăn việc làm ổn định.
Về Nam Định, du khách không chỉ được chiêm ngắm vẻ đẹp của những thánh đường nguy nga lộng lẫy vươn mình lên cao, mà còn được thấy ‘vẻ đẹp của con chữ’, của các phong trào khuyến học – khuyến tài ở các xứ đạo, góp phần vào sự phát triển chung của đất học Nam Định.